اقتصادآنلاین – فاطمه اکبرخانی؛ در راستای این موضوع به سراغ محمدرضا بهرامن، رییس خانه معدنی ایران رفتیم و نظر وی را جویا شدیم. بخشی از این گفت‌و گو را در ذیل بخوانید؛

میزان ظرفیتهای معدنی کشور چقدر است؟

براساس طرح‌های بهره‌برداری ارائه شده توسط بهره‌برداران، میزان ظرفیت استخراج اسمی معادن کشور در سال گذشته، ۷۲۱ میلیون و ۹۶ هزار و ۹۳۳ تن بوده است.

ظرفیت ذخایر معادن ایران بسیار بیشتر از ارقام فعلی است و درواقع تاکنون تنها در ۷درصد از مساحت کشور، اکتشافات عمیق معدنی صورت گرفته است.

عمق اکتشافات معدنی چقدر بوده است؟

تحقیقات انجام شده در سال ۹۶به کشف ذخیره های دو میلیارد تنی منتهی شد و این امر موید این واقعیت است که در صورت کامل تر شدن اکتشافات به ذخایر عظیمی دسترسی پیدا خواهیم کرد.

در طول ۶دهه گذشته تمام عملیات‌های اکتشافی معدنی، بطور متوسط در عمقِ حداکثر ۱۵۰ متری تا کنون صورت گرفته اما امروزه با انجام عملیات اکتشافی در عمق ۱۵۰۰ متری به یک ذخیره یک و نیم میلیارد تنی دست یافته‌ایم و این موضوع نشان دهنده اهمیت سوق دادن اکتشافات به اعماق زمین است.

چه مقدار از این ظرفیت‌ها بهره مند هستیم؟

کشور ایران بر روی کمربندی از ذخایر معدنی همچون مس،آلومینیوم و آهن قرار دارد و،تمامی عناصر معدنی موجود در جدول مَندَلیف در کشورمان وجود دارد و در صورت تقویت ضریب اکتشافات معدنی،ذخایر مربوطه تا ده‌ها برابر قابل افزایش خواهد بود و در صورت حصول این امر هزینه‌های تمام شده به شدت کاهش یافته و تنوع محصولات نیز از تکثر فزاینده‌تری برخوردار خواهد شد.

موانع توسعه بخش معدنی کشور چیست؟

ضریب اکتشافات در ایران به خصوص در حوزه معادن فلزی به نسبت کشور های توسعه یافته، پایین و محدود است و قطعا در صورت افزایش هر چه بیشتر دامنه اکتشافات، روند توسعه و شکوفایی اقتصادی کشور نیز تسریع خواهد شد.

ضمن ارتقای تراز فرآوری در بخش صنعت معدن‌کاری در کشور، در راستای توسعه تکنولوژی وفناوری های مربوط به این بخش نیز باید اقدامات لازم اتخاذ شود  فقدان تکنولوژی پیشرفته، یکی از مهمترین موانع توسعه بخش معدن به شمار می‌رود و اساسا به دلیل نبود همین تکنولوژی، بخش زیادی از ۶۸ نوع ماده معدنی که در ایران وجود دارد بصورت خام استخراج و صادر می‌شود.

فعالان بخش خصوصی در این زمینه چه مسئولیتی دارند و یا به عبارتی برای توسعه بخش معدنی کشور چه انتظاراتی از بخش خصوصی وجود دارد؟

کشور ایران با برخورداری از ۳۷ میلیارد تن ذخایر معدنی کشف شده و ۵۷ میلیارد تن ذخایر بالقوه در میان ۲۰ قدرت معدنی جهان قرار دارد و می‌طلبد متناسب با این ظرفیت، باهدف رشد وتوسعه بخش معدن باتوجه به نیاز صنایع کشورهای منطقه، در تولید ثروت به موفقیت های هر چه بیشتری نائل شویم.

تحقق این امر مستلزم حصول اقدامات خاص به خود همچون جذب سرمایه گذاری است قطعا در صورت مشارکت بخش خصوصی روند این ضرورت با سهولت هرچه بیشتری طی خواهد شد.

انتظاراتی که از سوی بخش خصوصی وجود دارد بر اساس واقعیت ها و ظرفیت های کشور است و ایران با حضور در منطقه‌ای که بازار ۴۵۰ میلیون نفری دارد، از شرایط مناسبی برای رشد برخوردار است.

پیش‌بینی عملکرد معادن در افق ۱۴۰۰ (منبع آمار: معاونت معدنی وزارت صمت)

روند پرداخت تسهیلات به فعالان بخش معدن چگونه است؟

طبق آمار معاون معدنی کشور، شش هزار و ۱۱معدن فعال در کشور وجود دارد که ۹۸ درصد آنها در اختیار بخش خصوصی است.

چهار هزار و ۴۳ معدن غیرفعال و ۲۳۹ معدن در حال تجهیز ، و در مجموع ده هزار و ۲۹۳ معدن در کشور موجود است.

در حال حاضر بستر فراهم شده توسط صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی می‌تواند ضمانتنامه لازم برای فعالان بخش معدن صادر نماید، اما متأسفانه به دلیل پایین بودن سرمایه آن صندوق که کلیه سهام آن نیز متعلق به دولت بوده، پاسخگوی حداکثر ۱۵درصد از معادن کشور است که در صورت افزایش سرمایه این صندوق به میزان هزار میلیارد تومان، قطعا می‌تواند بخش بزرگی از نیازهای فعالان این صنعت به تسهیلات مالی را تأمین نماید.